Zorgconsulent Palliatieve Zorg

Doel:

Zorgconsulent Palliatieve ZorgDe functie Zorgconsulent PZ is primair bedoeld om zorgteams te ondersteunen om de palliatieve  zorg in de laatste levensfase voor een cliënt goed en bijtijds te plannen en te organiseren. Hierbij gaat het niet alleen om goede pijnbestrijding en verlichting van andere symptomen, maar ook aan het werken met richtlijnen, specifieke hulpmiddelen en instrumenten voor de palliatieve fase, de samenwerking tussen zorgverleners, de communicatie met de cliënt en zijn familie, communicatie met medecliënten.

Inhoud:

Zorgconsulent Palliatieve Zorg (PZ), bestaande uit:

  • scholing
  • handleiding voor implementatie
  • video-opname

Doelgroep:

Oorspronkelijk ontwikkeld voor verpleegkundigen uit de VGZ, GGZ en VVT die de rol van ‘Zorgconsulent palliatieve zorg’ gaat vervullen in eigen organisatie. Ook open voor verpleegkundigen uit andere werkvelden (kruisbestuiving en leren van elkaar zijn belangrijke aspecten)

Eigenaar:

  • Eigenaar scholing: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Academie Gezondheid & Vitaliteit

Website:

https://www.han.nl/opleidingen/post-hbo/zorgconsulent-palliatieve-zorg/index.xml

Tips:

  • Het is wenselijk dat er binnen een zorgorganisatie meerdere verpleegkundigen de opleiding tot zorgconsulent volgen. Hierdoor zal de kwetsbaarheid van de functie – als deze is gebonden aan slechts één persoon – afnemen en is continuïteit gewaarborgd. Daarnaast is het ook van toegevoegde waarde dat er de mogelijkheid is dat de zorgconsulenten met elkaar kunnen overleggen.
  • Selecteer de zorgconsulenten zorgvuldig. Besteed bijvoorbeeld aandacht aan het opleidingsniveau; zorg dat de zorgconsulenten minimaal een HBO-V opleiding hebben of bezitten over aanvullende vaardigheden/ervaringen op het gebied van palliatieve zorg. Daarnaast is het ook van belang dat de zorgconsulent een grote aanstelling heeft en veel zichtbaar aanwezig is in de teams die te maken hebben met palliatieve zorg. Communicatief sterke vaardigheden en assertiviteit zijn ook een pré voor een zorgconsulent om bekendheid te creëren zowel binnen als buiten de organisatie.
  • De rol van zorgconsulent palliatieve zorg neemt extra tijd in beslag. Maak hier expliciet uren voor vrij en doe het er niet ‘even bij’. Ook voor een goede borging is het wenselijk dat de zorgconsulent als een officiële functie wordt gezien waaraan uren zijn gekoppeld. Op deze manier vergroot je de kans dat als de consulent vertrekt, de functie opnieuw ingevuld (en dus gecontinueerd) wordt.
  • De zorgconsulent moet zich kunnen bewegen tussen enerzijds de begeleiders, en anderzijds de artsen, gedragskundigen, geestelijk verzorgers en andere bij palliatieve zorg betrokken disciplines. Zorg er voor dat een dergelijke positionering logistiek mogelijk is binnen de organisatie en denk van tevoren na over hoe de rol past binnen de huidige manier van werken.
  • De meerwaarde van de zorgconsulent palliatieve zorg is dat deze kijkt naar meer dan alleen het medische aspect van de (palliatieve) zorg. Het is daarom belangrijk om vanuit deze rol multidisciplinair te werken.
  • Aansluiten bij een intervisiegroep (of er een oprichten) helpt om ideeën op te doen, elkaar te ondersteunen, en van elkaar te leren.
  • Maak aan de hele organisatie duidelijk wie de zorgconsulent(en) zorgconsulent palliatieve zorg is/zijn, wat de functie inhoudt en hoe en wanneer deze in te zetten is.
  • De zorgconsulent palliatieve zorg moet makkelijk en laagdrempelig te bereiken zijn voor andere medewerkers. Ook moet deze snel kunnen reageren op situaties die acuut spelen.
  • Als het mogelijk is, loop als beginnend zorgconsulent met een ervaren zorgconsulent palliatieve zorg mee om zo snel praktijkervaring op te doen.
  • Om de positionering (vindbaarheid en korte lijnen) van de zorgconsulent palliatieve zorg te bevorderen kan het zinvol zijn om deze rol of taak te beleggen bij medewerkers die al in contact staan met meerdere woningen of die een centrale plek hebben in de organisatie.
  • Blijf als zorgconsulent palliatieve zorg zichtbaar in de organisatie. Dit kan door scholingen over palliatieve zorg te geven of regelmatig langs te gaan bij groepen/locaties. Op deze manier worden de zorgverleners er aan herinnerd dat ze bij haar/hem terecht kunnen voor vragen. De zorgconsulent kan bijvoorbeeld een casus bespreken. Maak ook gebruik van organisatie-brede platformen zoals een intranet of nieuwsbrief om de zorgconsulent palliatieve zorg met regelmaat onder de aandacht te brengen.
  • Voorzie de zorgconsulenten van de benodigde faciliteiten om zichzelf kenbaar te maken en om goed bereikbaar te zijn. Denk bijvoorbeeld aan visitekaartjes, een eigen telefoon, en informatiefolders.
  • De zorgconsulent palliatieve zorg kan al vroeg in het zorgproces ingezet worden. Dit zorgt ervoor dat het onderwerp, bij de cliënten naasten en begeleiders, bespreekbaar is voordat iemand daadwerkelijk gaat overlijden.
  • Het is raadzaam dat de zorgconsulent al zijn/haar acties rapporteert in een al bestaand systeem. Op deze manier wordt het werk van de zorgconsulent inzichtelijk voor alle zorgverleners en dit voorkomt dubbel werk.

Ervaringen:

  • “Hoe ze de opleiding opzetten met gastdocenten, met allerlei invalshoeken, palliatieve sedatie, interculturele aspecten, ook een stukje wel van gesprekstechnieken, gespreksvaardigheden. Dat vond ik wel heel mooi. En dat er vanuit verschillende werkvelden deelnemers waren, was ook heel goed. Dat gaf ook een divers beeld van hoe palliatieve zorg in het ziekenhuis, in een hospice, in verpleeghuizen et cetera vorm krijgt.”
  • “Mensen van de woning weten bij wie ze moeten zijn. Dus het is helder: die persoon is ons aanspreekpunt, als zorgconsulent palliatieve zorg. En heb je vragen dan benader je die persoon daarvoor. En dat heeft rust gebracht in het team. De lijn is duidelijk.”
  • “Eén van de artsen VG, die eerder veel meer alleen ging, die zegt nu: ‘Wil jij hier met me meedenken?’ of ‘Wil jij hierbij aansluiten?’ en ik denk dat dat het verschil is met een tijd geleden. Ik neem mijn rol ook wel. Ik zeg: ‘Als er wat speelt, klop dan even bij mij aan. Maar doordat je een formele rol hebt gekregen nemen artsen je ook serieuzer.”
  • “Het kost relatief weinig, en de verwachting is dat het qua kwaliteit van zorg en kwaliteit van arbeid van alle mensen veel oplevert, zoals ontlasting van de arts VG. Dat zijn de duurste krachten.”
  • “Ik heb veel winstpunten gezien voor onze organisatie dankzij deze opleiding, dat je denkt van daar kunnen we nog van leren, of daar valt winst te halen voor cliënten ook en voor medewerkers.”
  • “… daar waar op een gegeven moment meer sterfgevallen waren, weten mensen je ook makkelijk te vinden. En bij hen, in het begin zeg maar, dan ging er iemand sterven en dan werden we één week of twee weken van tevoren geïnformeerd. Ja, er gaat hier, even heel plat gezegd, iemand dood en kun je eens komen kijken. Terwijl dat proces eigenlijk al veel eerder had plaatsgevonden. Toen hebben we echt met elkaar benoemd van goh, bel ons eerder zodat we gewoon veel eerder met jullie mee kunnen gaan lopen.”
  • “Het is wel fijn dat er iemand is die jou aan de hand kan meenemen met ja, wat is de beste manier om hiermee om te gaan.”
  • “Ik denk dat [familie en verwanten] sneller merken dat er accuraat wordt gehandeld.”
  • “ En dan krijg ik als zorgconsulent wel een stukje ervaring wat het nu veel makkelijker maakt. Want je rugzak wordt steeds groter met mogelijkheden: oh, daar hebben we dát geprobeerd, oh dat kunnen we misschien nog wel eens doen. En dat maakt het voor mij wel heel erg leuk.”